2013/07/04
Bài Karuta - カルタ
・Thường xuất hiện trong ngày lễ mừng năm mới ở nhật
・Là trò chơi với những khuôn bài có dạng Hình chữ nhật, giống như bài tây. Nhưng thay vì có các con số thì bài karuta có các Hình tranh, từ ngữ, hay thậm chí là câu thơ, tục ngữ trên lá bài
・Có tất cả 3 thể loại chơi bài chính
※Loại thứ nhất được gọi là Uta garuta hay còn gọi là Thơ bài:
là trên lá bái in những câu thơ. Trò chơi này đòi hỏi nhiều công phu vì người chơi phải thuộc nhiều bài thơ trong tập 小倉百人一首hay còn được gọi là Bách nhân nhất thủ– là 1 tập thơ đã được soạn ra vào khoảng năm 1235, gồm 100 bài thơ cổ của 100 nhà thơ sống trong khoảng thế kỉ thứ 7 đến thế kỉ thứ 12.
・Tất cả những bài thơ này đều được làm theo thể Tanka hay còn được gọi là đoản ca dài 5 câu với 35 âm tiết.
・Những người chơi bài Uta Karuta sẽ được chia làm 2 nhóm ngồi trên chiếu Tatami. Người làm cái sẽ là người điều khiển trò chơi, giữ trong tay đầy đủ 100 lá bài in tất cả các bài thơ. Một bộ bài nữa cũng gồm 100 lá có in 2 câu cuối của 1 bài thơ và bộ bài này sẽ được chia đều cho 2 nhóm chơi. Người làm cái sẽ đọc 3 câu đầu của 1 lá bài. Người chơi có nhiệm vụ tìm trong các lá bài của mình được bày ra trước mặt, nếu thấy có 2 câu nối tiếp đúng với 3 câu vừa đọc thì trình ra. Nếu trong phần bài của mình không có 2 câu nối tiếp thì có thể xem trong phần bài của phía bạn.
・Phía nào tìm được nhiều lá bài hơn sẽ chiến thắng. Tính trí tuệ trong trò chơi bài utakaruta đã được người dân nhật chọn làm môn thi hằng năm được tổ chức vào ngày mùng 2 tết.
※Loại thứ hai được gọi là Iroha garuta hay còn được gọi là bài kí tự.
・Iroha garuta là 1 bộ bài có 48 cây. Hình thức chơi khá đơn giản, 1 người được chỉ định là người đọc sẽ có 1 quân bài và phải đọc những gì viết trên đó, trong khi những người xung quanh sẽ rải bộ bài từ kí tự đầu tiên hay 1 số từ cùng với 1 bức ảnh. Khi người chỉ định đọc những gì ghi trên bài thì các đối thủ phải tìm quân bài tương ứng. Ai là người tìm ra trước sẽ thắng vòng đó và được nhận quân bài đó. Chung cuộc người nào có nhiều bài nhất sẽ thắng. Iroha garuta ra đời vào thời Edo. Thông điệp trên những quân bài là những câu nói nổi tiếng trong cuộc sống thường nhật.
※Loại thứ 3 cũng là loại cuối cùng được gọi là hanafuda 花札
・Không giống như 2 thể loại bài trước đó, thể loại này không bố trí người đọc, thay vào đó trên mỗi quân bài đều có hình ảnh mỗi loài hoa , thể hiện 12 tháng trong năm. Bộ bài có 48 cây chia đều cho 12 tháng trong năm. Mỗi tháng 4 quân. Mỗi quân được vẽ cách điệu theo loài cây của mỗi mùa.
・Có 3 loại bài trong mỗi bộ :
・Loại thường là 2 lá đầu của 1 tháng có hình dáng giống nhau đến 90%. Loại thường tính 1 điểm 1 lá
・Loại đẹp là loại có dải ruy bang màu đỏ hoặc màu tím hay những câu đối. Loại đẹp tính 5 điểm 1 lá
・Loại cuối cùng là loại Đặc biệt, loại này chia ra làm 2 nhánh. Nhánh 1 là gồm 5 lá bài đặc biệt tính 20 điểm, nhánh 2 là gồm 10 lá bài tính 10 điểm.
・Sự ra đời bài hoa này là cách đưa nhật bản gần hơn với thiên nhiên và yêu mến vạn vật xung quanh mình.
・Hình thức chơi bài đầu tiên được giới thiệu ở Nhật vào khoảng thế kỉ 16. Khi đó những thương gia Bồ Đao Nha đến Nhật bản mang theo bộ bài carte để đánh pocker thì loại hình này bắt đầu phát triền trên toàn nhật bản. Từ Karuta chính là biến thể trong từ Bài của tiếng Bồ đào nha
・Tenshou Karuta 天正カルタ chính là hình thức chơi bài phổ biến đầu tiên do người nhật phát minh ra.
・Ngày nay chỉ còn duy nhất 1 lá bài của bộ bài này còn sót lại. Từ thế kỉ thứ thứ 17 Nhật đã cấm thông thương với phương tây nên các hình thức chơi bài du nhập từ phương tây cũng bị cấm chơi. Tuy nhiên các dạng bài truyền thống đã được các người thợ làm bài vẽ cách điệu, mỗi dạng bài khác được vẽ ra và phổ biến cho người chơi lại vấp phải sự ngăn cản quyết liệt từ phía chính phủ nhưng dần dần chính quyền nhận ra rằng những việc mình làm đều không có hiệu quả nhất định. Một dạng bài bị cấm chơi lại là sự phát triển của 1 dạng bài khác.
・Ngày nay chơi bài Karuta trở thành 1 hình thức vui chơi lành mạnh và mang tính khoa học.
・Ở thể loại chơi bài Uta karuta, qua các cuộc thi thố người chơi càng biết thêm nhiều về các câu thơ hoặc thành ngữ. Đó là hình thức học mà chơi, chơi mà học. Đến giữa thế kỉ 19 chơi bài karuta còn là 1 hình thức để học ngoại ngữ. Những thể bài karuta trở thành 1 công cụ giáo dục hiệu quả dành cho trẻ em và trở thành 1 phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật. Không chỉ vậy, hằng năm vào các ngày lễ đầu năm mới, ở Nhật còn thường xuyên tổ chức cuộc thi để tìm ra người vô địch trong trò chơi Karuta. Việc đánh bài thường xuyên giúp người chơi dần đạt được sự linh hoạt và nhanh nhẹn. Ở cuộc thi như thế vầy, thời gian được tính bằng phầm trăn giây và đó cũng là sự khác biệt của người chiến thắng và kẻ thua cuộc. Vì lẽ đó mà chơi bài Karuta còn được người nhật xem như 1 hình thức của võ thuật. Các cuộc tranh tài Karuta vẫn tiếp tục được duy trì từ hàng tram năm qua. Không chỉ giới hạn trong nước mà Karuta còn được thế giới biết đến. Người nhật cảm thấy tự hào vì phát minh ra một hình thức chơi bài vừa thư giãn lý thú, vừa có thể giáo dục được các em học sinh.
Theo NHK
・Là trò chơi với những khuôn bài có dạng Hình chữ nhật, giống như bài tây. Nhưng thay vì có các con số thì bài karuta có các Hình tranh, từ ngữ, hay thậm chí là câu thơ, tục ngữ trên lá bài
・Có tất cả 3 thể loại chơi bài chính
※Loại thứ nhất được gọi là Uta garuta hay còn gọi là Thơ bài:
là trên lá bái in những câu thơ. Trò chơi này đòi hỏi nhiều công phu vì người chơi phải thuộc nhiều bài thơ trong tập 小倉百人一首hay còn được gọi là Bách nhân nhất thủ– là 1 tập thơ đã được soạn ra vào khoảng năm 1235, gồm 100 bài thơ cổ của 100 nhà thơ sống trong khoảng thế kỉ thứ 7 đến thế kỉ thứ 12.
・Tất cả những bài thơ này đều được làm theo thể Tanka hay còn được gọi là đoản ca dài 5 câu với 35 âm tiết.
・Những người chơi bài Uta Karuta sẽ được chia làm 2 nhóm ngồi trên chiếu Tatami. Người làm cái sẽ là người điều khiển trò chơi, giữ trong tay đầy đủ 100 lá bài in tất cả các bài thơ. Một bộ bài nữa cũng gồm 100 lá có in 2 câu cuối của 1 bài thơ và bộ bài này sẽ được chia đều cho 2 nhóm chơi. Người làm cái sẽ đọc 3 câu đầu của 1 lá bài. Người chơi có nhiệm vụ tìm trong các lá bài của mình được bày ra trước mặt, nếu thấy có 2 câu nối tiếp đúng với 3 câu vừa đọc thì trình ra. Nếu trong phần bài của mình không có 2 câu nối tiếp thì có thể xem trong phần bài của phía bạn.
・Phía nào tìm được nhiều lá bài hơn sẽ chiến thắng. Tính trí tuệ trong trò chơi bài utakaruta đã được người dân nhật chọn làm môn thi hằng năm được tổ chức vào ngày mùng 2 tết.
※Loại thứ hai được gọi là Iroha garuta hay còn được gọi là bài kí tự.
・Iroha garuta là 1 bộ bài có 48 cây. Hình thức chơi khá đơn giản, 1 người được chỉ định là người đọc sẽ có 1 quân bài và phải đọc những gì viết trên đó, trong khi những người xung quanh sẽ rải bộ bài từ kí tự đầu tiên hay 1 số từ cùng với 1 bức ảnh. Khi người chỉ định đọc những gì ghi trên bài thì các đối thủ phải tìm quân bài tương ứng. Ai là người tìm ra trước sẽ thắng vòng đó và được nhận quân bài đó. Chung cuộc người nào có nhiều bài nhất sẽ thắng. Iroha garuta ra đời vào thời Edo. Thông điệp trên những quân bài là những câu nói nổi tiếng trong cuộc sống thường nhật.
※Loại thứ 3 cũng là loại cuối cùng được gọi là hanafuda 花札
・Không giống như 2 thể loại bài trước đó, thể loại này không bố trí người đọc, thay vào đó trên mỗi quân bài đều có hình ảnh mỗi loài hoa , thể hiện 12 tháng trong năm. Bộ bài có 48 cây chia đều cho 12 tháng trong năm. Mỗi tháng 4 quân. Mỗi quân được vẽ cách điệu theo loài cây của mỗi mùa.
・Có 3 loại bài trong mỗi bộ :
・Loại thường là 2 lá đầu của 1 tháng có hình dáng giống nhau đến 90%. Loại thường tính 1 điểm 1 lá
・Loại đẹp là loại có dải ruy bang màu đỏ hoặc màu tím hay những câu đối. Loại đẹp tính 5 điểm 1 lá
・Loại cuối cùng là loại Đặc biệt, loại này chia ra làm 2 nhánh. Nhánh 1 là gồm 5 lá bài đặc biệt tính 20 điểm, nhánh 2 là gồm 10 lá bài tính 10 điểm.
・Sự ra đời bài hoa này là cách đưa nhật bản gần hơn với thiên nhiên và yêu mến vạn vật xung quanh mình.
・Hình thức chơi bài đầu tiên được giới thiệu ở Nhật vào khoảng thế kỉ 16. Khi đó những thương gia Bồ Đao Nha đến Nhật bản mang theo bộ bài carte để đánh pocker thì loại hình này bắt đầu phát triền trên toàn nhật bản. Từ Karuta chính là biến thể trong từ Bài của tiếng Bồ đào nha
・Tenshou Karuta 天正カルタ chính là hình thức chơi bài phổ biến đầu tiên do người nhật phát minh ra.
・Ngày nay chỉ còn duy nhất 1 lá bài của bộ bài này còn sót lại. Từ thế kỉ thứ thứ 17 Nhật đã cấm thông thương với phương tây nên các hình thức chơi bài du nhập từ phương tây cũng bị cấm chơi. Tuy nhiên các dạng bài truyền thống đã được các người thợ làm bài vẽ cách điệu, mỗi dạng bài khác được vẽ ra và phổ biến cho người chơi lại vấp phải sự ngăn cản quyết liệt từ phía chính phủ nhưng dần dần chính quyền nhận ra rằng những việc mình làm đều không có hiệu quả nhất định. Một dạng bài bị cấm chơi lại là sự phát triển của 1 dạng bài khác.
・Ngày nay chơi bài Karuta trở thành 1 hình thức vui chơi lành mạnh và mang tính khoa học.
・Ở thể loại chơi bài Uta karuta, qua các cuộc thi thố người chơi càng biết thêm nhiều về các câu thơ hoặc thành ngữ. Đó là hình thức học mà chơi, chơi mà học. Đến giữa thế kỉ 19 chơi bài karuta còn là 1 hình thức để học ngoại ngữ. Những thể bài karuta trở thành 1 công cụ giáo dục hiệu quả dành cho trẻ em và trở thành 1 phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Nhật. Không chỉ vậy, hằng năm vào các ngày lễ đầu năm mới, ở Nhật còn thường xuyên tổ chức cuộc thi để tìm ra người vô địch trong trò chơi Karuta. Việc đánh bài thường xuyên giúp người chơi dần đạt được sự linh hoạt và nhanh nhẹn. Ở cuộc thi như thế vầy, thời gian được tính bằng phầm trăn giây và đó cũng là sự khác biệt của người chiến thắng và kẻ thua cuộc. Vì lẽ đó mà chơi bài Karuta còn được người nhật xem như 1 hình thức của võ thuật. Các cuộc tranh tài Karuta vẫn tiếp tục được duy trì từ hàng tram năm qua. Không chỉ giới hạn trong nước mà Karuta còn được thế giới biết đến. Người nhật cảm thấy tự hào vì phát minh ra một hình thức chơi bài vừa thư giãn lý thú, vừa có thể giáo dục được các em học sinh.
Theo NHK
Posted by neko at 19:11│Comments(0)
│Japan